Konieczność uzyskania autoryzacji przez placówki udzielające świadczeń ze środków publicznych oraz wymóg posiadania wewnętrznego systemu monitorującego jakość i bezpieczeństwo - to główne zmiany czekające szpitale. Przepisy wejdą w życie po 14 dniach od opublikowania ustawy o jakości.

Główne nurty ustawy o jakości i bezpieczeństwa pacjenta w opiece zdrowotnej:

• autoryzacja podmiotów;
• wymóg posiadania przez szpital wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem;
• konieczność akredytacji placówek;
• lepsze monitorowanie i upowszechnianie informacji z rejestrów medycznych.

Jakość w opiece zdrowotnej będzie mierzona z wykorzystaniem wskaźników odnoszących się m.in. do:

• efektu klinicznego i leczniczego,
• powtórnych hospitalizacji z tej samej przyczyny,
• śmiertelności po zabiegach,
• doświadczenia w wykonywaniu określonych świadczeń,
• struktury procedur medycznych wykonywanych w przypadkach określonych problemów zdrowotnych.
• uwzględniane będą też wyniki badań opinii pacjentów o organizacji procesu udzielania świadczeń,
• a także oceny efektywności wykorzystywania zasobów przez zarządzających placówką.

  Wskaźniki będą uszczegółowione w drodze rozporządzenia ministra zdrowia. Podmiotem zobowiązanym do ich monitorowania będzie Narodowy Fundusz Zdrowia. Do 30 kwietnia każdego roku prezes Funduszu będzie publikował w Biuletynie Informacji Publicznej wartość realizacji wskaźników.

Autoryzacja warunkiem udzielania świadczeń szpitalnych finansowanych z budżetu

Warunkiem udzielania świadczeń szpitalnych ze środków publicznych przez szpital będzie uzyskanie autoryzacji od prezesa NFZ. Podmiot będzie musiał prowadzić wewnętrzny system monitorowania jakości oraz realizować świadczenia opieki zdrowotnej z zachowaniem warunków ich realizacji (np. w zakresie posiadania odpowiedniego sprzętu i aparatury oraz personelu). Prezes Funduszu będzie dokonywał oceny spełniania warunków poprzez przeprowadzenie wizyty autoryzacyjnej w miejscu udzielania świadczeń.

Szef Funduszu będzie publikował harmonogram składania wniosków o autoryzację i publikował go w BIP. Wnioski będzie można składać w postaci elektronicznej na adres poczty elektronicznej NFZ lub za pomocą systemu teleinformatycznego. Prezes Funduszu będzie rozpatrywał wniosek o autoryzację w terminie trzech miesięcy od jego złożenia.

Ustawa opisuje sposób zawiadomienia podmiotu wnioskującego na temat zamiaru przeprowadzenia wizyty autoryzacyjnej oraz jej przebieg, a także prawa szpitala w trakcie tej wizyty. Kontrolę wieńczyć ma sporządzenie protokołu, który udostępni się szpitalowi. Podmiot będzie mógł wnieść zastrzeżenia do tego protokołu w formie pisemnej w terminie 14 dni od jego otrzymania.

Jeżeli w toku postępowania prezes NFZ stwierdzi niespełnianie warunków autoryzacji, szpitalowi będzie wyznaczać się termin na ich usunięcie – nie krótszy niż trzy miesiące. Na ten okres zawieszone zostanie postępowanie w sprawie wydania autoryzacji. W przypadku odmowy wydania albo cofnięcia autoryzacji kolejny wniosek o autoryzację w tym samym zakresie może zostać złożony po upływie 12 miesięcy od dnia doręczenia decyzji administracyjnej o odmowie wydania albo cofnięciu autoryzacji. Prezes NFZ będzie publikował w BIP listę podmiotów wraz z informacją o tym, które posiadają autoryzację i którym odmówiono lub cofnięto autoryzację.

Wymóg prowadzenia wewnętrznego systemu monitorowania jakości i bezpieczeństwa

Podmioty szpitalne mające umowę z NFZ będą musiały mieć też wewnętrzny system monitorowania jakości, składający się z zasad, procedur, metod oraz opisów stanowisk pracy. Chodzi o zapobieganie występowaniu zdarzeń niepożądanych.

W ramach wewnętrznego systemu podmiot:

• wdraża rozwiązania identyfikujące ryzyka wystąpienia zdarzeń niepożądanych i sposoby zarządzania tym ryzykiem;
• identyfikuje obszary priorytetowe dla poprawy jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń;
• określa kryteria i metody potrzebne do zapewnienia skutecznego nadzoru nad jakością i bezpieczeństwem;
• okresowo monitoruje i ocenia powyższe wskaźniki;
• monitoruje zdarzenia niepożądane;
• zapewnia dostęp do szkolenia służącego uzyskaniu i podnoszeniu kompetencji personelu w zakresie jakości i bezpieczeństwa udzielanych świadczeń;
• prowadzi badania opinii i doświadczeń pacjentów na podstawie ankiety.

  W jaki sposób ma wyglądać wspomniana wcześniej ankieta mająca badać opinie i doświadczenia pacjenta? Otóż jej wzór będzie publikował minister zdrowia w BIP. Zanonimizowane badanie przeprowadzać się będzie po wypisie pacjenta lub w dniu wypisu, w sposób zapewniający swobodę wyrażenia swojego zdania. Szpital samodzielnie wybierze sposób informujący pacjentów o możliwości wypełnienia ankiety.

Akredytacja uzyskiwana w formie certyfikatu raz na cztery lata

Raz na cztery lata podmiot ma uzyskiwać akredytację w formie certyfikatu. Będzie on potwierdzeniem, że placówka wykonuje działalność leczniczą zgodnie ze standardami akredytacyjnymi – ich projekty oraz aktualizację ma przygotowywać Rada Akredytacyjna. Rada podlegać będzie ona ministrowi zdrowia. W jej skład wejdzie: sześciu przedstawicieli resortu zdrowia, trzech z zawodów medycznych (zgłoszonych przez samorządy), osoba z Ministerstwa Obrony Narodowej, przedstawiciel resortu spraw wewnętrznych, Rzecznika Praw Pacjenta, oraz osoba działająca na rzecz praw pacjentów (zgłoszona przez stronę społeczną). Minister zdrowia będzie przyznawał certyfikat akredytacyjny oraz publikował w BIP listę szpitali, które posiadają akredytację, którym jej odmówiono bądź cofnięto.

Standardy akredytacyjne obejmować będą:

• opis wymagań dla pojedynczego standardu akredytacyjnego;
• sposób sprawdzenia spełniania pojedynczego standardu akredytacyjnego;
• sposób oceny punktowej spełniania pojedynczego standardu akredytacyjnego;
• wskazanie obligatoryjnych pojedynczych standardów akredytacyjnych, których spełnienie warunkuje udzielenie akredytacji;
• wskazanie pojedynczych standardów akredytacyjnych, które mogą być wyłączone z oceny;
• określenie wag dla pojedynczych standardów akredytacyjnych.

Podmiot wnioskujący o udzielenie akredytacji będzie mógł wystąpić do ośrodka akredytacyjnego podległego ministrowi zdrowia. W ramach procedury oceniającej, ośrodki przeprowadzą weryfikację wniosku oraz spełniania standardów akredytacyjnych. Ocena ta będzie dokonywana na podstawie wskazanej w ustawie punktacji. Procedurę oceniająca ma trwać do 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku o akredytację. Ośrodki akredytacyjne będą mogły też przeprowadzać przegląd akredytacyjny – po uprzednim poinformowaniu o tym planie, zarządzającego szpitalem. Ustawa określa zasady i warunki przeprowadzenia takiej wizyty. Przedstawiciele ośrodka będą uprawnieni m.in. do wejścia na teren podmiotu oraz kontroli miejsca udzielania świadczeń (w tym przez podwykonawców placówki) oraz wglądu do dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia przeglądu. Wizytatorzy dokonywać będą następnie oceny punktowej spełniania pojedynczych standardów akredytacyjnych. Ich wnioski zostaną ujęte w raporcie z przeglądu, który udostępnia się menedżerowi szpitala, i od którego przysługuje odwołanie.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia dodatkowo określi:

• szczegółowy sposób przeprowadzenia procedury oceniającej (w tym: zakres planu przeglądu, uwzględniający konieczność zapewnienia kompleksowości i przejrzystości oceny spełniania warunków udzielenia akredytacji);
• wzór certyfikatu akredytacyjnego (uwzględniający konieczność zapewnienia jednolitości wydawania tych certyfikatów);
• sposób obliczenia wysokości opłat za przeprowadzenie procedury oceniającej (uwzględniający wielkość podmiotu oraz zakres i liczbę udzielanych przez niego świadczeń).

Zmiany w zakresie funkcjonowania rejestrów medycznych

Ustawa wprowadza również istotne zmiany w zakresie funkcjonowania rejestrów medycznych. Podmioty, które je prowadzą, będą zobowiązane udostępniać zanonimizowane dane dotyczące pacjentów chorujących na określone schorzenia:

• rozpoznania zgodnego z międzynarodową klasyfikacją;
• wykształcenie, wiek, płeć oraz przyczynę zgonu pacjenta;
• informacje o powikłaniach i wynikach odległych, związanych z pogorszeniem jakości życia lub bezpośrednio zagrażających życiu albo prowadzić do zgonu pacjenta.

Utworzenie rejestru medycznego może nastąpić na wniosek: podmiotu wykonującego działalność leczniczą, NFZ, albo innych jednostek podległych lub nadzorowanych przez ministra zdrowia lub medyczne towarzystwa naukowe.

Do 30 listopada roku następnego podmioty będą musiały udostępnić raport analityczny zawierający analizę m.in.:

• zapotrzebowania na świadczenia opieki zdrowotnej;
• stanu zdrowia usługobiorców;
• analizę bezpieczeństwa i jakości oraz efektywności kosztowej badań diagnostycznych lub procedur medycznych;
• kompletności i jakości danych przetwarzanych w rejestrze medycznym
• ocenę efektów wynikających z wdrożenia rejestru;
• ocenę funkcjonalności oraz spójności tegoż rejestru z innymi rejestrami publicznymi.

Celem poszerzenia zakresu udostępnianych z rejestrów danych ma być lepsze monitorowanie jakości świadczeń opieki zdrowotnej oraz oceny skuteczności i efektywności kosztowej badań lub procedur medycznych u usługodawców.

Źródło:Rynek zdrowia